Things to know about Sparkling wines ...
1) Niet alle Spumante is Prosecco.
Laten we dit eerst even rechtzetten. Prosecco is de benaming voor een mousserende wijn die gemaakt wordt in de provincies Veneto en Friuli. Terwijl Spumante verwijst naar een type wijn, een mousserende wijn geproduceerd met de Charmat/Martinotti methode of de Método Classico.
2) Mousserende wijnen worden gemaakt op twee manieren : Charmat/Martinotti methode of Método Classico/Methode Champenoise
Beide productiemanieren ondergaan twee vergistingen om mousserende wijn te produceren, het is de tweede vergisting die het verschil maakt.
- Charmat / Martinotti Methode : Bij deze manier ondergaat de wijn een secundaire gisting in roestvrijstalen autoclaven en wordt onder druk gebotteld. Dit kost minder tijd en is goedkoper dan de Método Classico, deze manier is zeer aantrekkelijk voor producenten vanwege de mogelijkheid om onmiddellijk te kunnen verkopen.Deze methode staat bekend onder de naam Martinotti, omdat de Italiaan Federico Martinotti deze techniek voor het eerst uitvond en patenteerde te Piemonte in 1895. Later werd het in 1907 aangepast voor industriële productie door de Fransman Eugène Charmat.
- Método Classico / Methode Champenoise : Deze methode staat ook wel bekend als de ' traditionele methode ', hierbij vindt de tweede vergisting plaats in de fles, wat een duurdere investering is die veel kennis vergt. De producent heeft ook veel meer opslag nodig voor een langere periode : tijdens de fermentatie, rijping na de fermentatie op droesem en rijping na disgorgement. Dus de wijn verblijft meerdere jaren in de kelders en kunnen pas verkocht worden na vooraf bepaalde termijnen die beschreven staat in de DOC of DOCG.
3) De eerste Italiaanse mousserende wijn werd geproduceerd in Piemonte
In de jaren 1850 bezocht Carlo Gancia de Champagnestreek, waar hij verliefd werd op hun mousserende wijnen. Toen hij terugkeerde produceerde hij zijn eigen wijnen uit Moscato. Het was de eerste mousserende wijn van Italië.
4) De stad Canelli wordt beschouwd als de hoofdstad van de mousserende wijnen in Piemonte, en niet zo lang geleden in heel Italië
De productie van meer dan 100 miljoen flessen Asti Spumante en Moscato d'Asti alleen, en niet te vergeten de geboorteplaats van de Italiaanse mousserende wijnen, zijn slechts 2 redenen waarom deze stad die titel verdiende. Een tijd geleden verschenen Franciacorta en Prosecco op het toneel, maar Canelli produceert nog steeds een duizelingwekkende hoeveelheid mousserende wijnen, naast de hoogwaardige Método Classico wijnen gemaakt van Pinot Nero en Chardonnay. De belangrijkste spumante wijnfamilies bevinden zich nog steeds in Canelli, waaronder Coppo ( Unesco World Heritage ).
5) Sommige wijnen van Piemonte worden gefermenteerd in historische, ondergrondse grotten
Vanaf het einde van de 17de eeuw begonnen producenten grotten uit de kalkhoudende tufsteen onder Canelli te graven om hun wijnen op te slaan. Tegenwoordig staan de vaten en pupitres ( wijnrekken in A-frame ) langs de lange, gemetselde tunnels en vullen ze grote ruimten, tot een diepte van 30 mtr over een totale lengte van 18km. Deze ' ondergrondse kathedralen ', die tegenwoordig op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan, hebben de perfecte natuurlijke thermische eigenschappen. Ze behouden een constante temperatuur van 12-14 graden C, ideaal voor het rijpen van geweldige wijnen.
6) Alta Langa wijnen zijn de opkomende mousserende wijnen van Piemonte
Eigenlijk zijn deze wijnen al bekend in Piemonte, maar worden ze de laatste jaren steeds meer gewaardeerd in het buitenland. Alta Langa wijnen zijn het bewijs dat de internationale variëteiten Pinot Nero en Chardonnay uitstekende uitdrukkingen hebben gevonden in Piemonte, vooral in de Langhe. De druiven moeten worden verbouwd boven de 250mtr hoogte; alta betekent in feite ' hoog ' in het Italiaans. Deze wijn wordt enkel geproduceerd volgens de Método Classico methode, kan wit of rosé zijn en moet minstens 30 maanden gerijpt zijn op droesem. Alta Langa is steeds een ' vintage ' wijn, wat betekent dat het oogstjaar altijd op het etiket staat aangegeven.
' Carlo Gancia ' speelde, naast het maken van mousserende wijnen in Italië, ook een belangrijke rol bij het verspreiden van Pinot Nero en Chardonnay, waarvan de wijnstokken werden teruggebracht door Graaf Emilio Balbo Berone de Sambuy en Filippo Asinari van het ministerie van Savoye in de 19de eeuw. De wortels van deze wijnstokken vonden in Piemonte een gunstige bodem.
7) Kwaliteitsniveaus binnen de Prosecco
In 2009 werd er een DOCG status toegekend aan Prosecco afkomstig uit het oorspronkelijke gebied : Valdobbiadene - Conegliano.
Onderaan de Piramide vinden we de Prosecco DOC ( Denominazione di Origine Controllata ). Prosecco is dus ook een herkomstbenaming : om Prosecco op de wijnfles te mogen vernoemen moet de productie vallen binnen 5 provincies van Veneto of in één van de 4 provincies van Friuli. Wijnen gemaakt van de Glera druif buiten deze provincies, mogen niet de naam Prosecco dragen. Een trapje hoger in de Piramide vinden we de Prosecco DOC Treviso, een Prosecco afkomstig uit de provincie Treviso, hier zijn geen strengere eisen aan verbonden dan de gewone DOC zonder toevoeging ' Treviso'.
Hoger op de ladder vinden we de DOCG (Denominazione di Origine Controllata é Garantita ), de hoogste kwalificatie die je in Italië voor een wijn kunt vinden. De Prosecco DOCG is onderworpen aan strengere eisen dan de Prosecco DOC, er zijn ook nog enkele varianten zoals de Rive en Cartizze.
- Conegliano Valdobbiadene Prosecco Superiore DOCG is een mousserende wijn geproduceerd uitsluitend in de heuvels van Conegliano-Valdobbiadene zone, van de druivensoort Glera afkomstig, geteeld in één van de 15 gemeenten. De toegestane druivenopbrengst is 13.5 ton per hectare.
- DOCG Rive, de term ' Rive ' duidt op de steile hellingen die kenmerkend zijn voor deze zone. Rive-wijnen worden vaak verkregen uit de hellingen met de meest steile wijngaarden van hoge kwaliteit. Binnen de denominatie zijn er 43 ' Rive ' met elk een andere en onderscheidende combinatie van bodem, blootstelling en microklimaat. De toegestane druivenopbrengst is 13 ton per hectare en wordt uitsluitend met de hand geplukt alsook staat de vintage steeds op het etiket vermeld.
- De absolute topkwaliteit binnen de denominatie, Superiore di Cartizze, komt uit een subzone die sinds 1969 zijn eigen specifieke voorschriften heeft. De perfecte combinatie van een mild microklimaat en oude bodems geven deze wijnen unieke kenmerken. De toegestane druivenopbrengst is 12 ton per hectare.
8) Trentodoc, mousserende wijn uit de bergen
Trentodoc is een mousserende wijn geproduceerd volgens de klassieke methode of Método Classico en alleen gemaakt met Trentino-druiven. Na de handmatige oogst begint het wijnbereidingsproces dat van generatie op generatie is doorgegeven, geleid door passie en technologie. Het kost tijd en dagelijks werk, maanden en jarenlang, voordat een Trentadoc klaar is. Één van de belangrijkste onderdelen voor het maken van een klassieke Trentodoc-wijn is de secundaire vergisting van de basiswijn, die plaatsvindt in de fles.
Trentodoc is territorium ! Trentodoc is de uitdrukking van het land waar het vandaan komt, Trentino. Trentodoc drukt zijn klimaat, grote hoogten en essentie uit. Van de hoogste Alpentoppen tot de mediterrane uitlopers waar de temperaturen zachter worden door de Ora del Garda winden en het landklimaat in de vallei, elk glas is uniek en draagt het karakter van zijn plaats van oorsprong.
Volgens de voorschriften kan Trentodoc zowel wit als rosé in volgende uitvoeringen worden geproduceerd :
- BRUT : minstens 15 maanden rijping op zijn droesem
- Millesimato : minstens 24 maanden rijping op zijn droesem
- Riserva : minstens 36 maanden rijping op zijn droesem
Terwijl de regelgeving een minimum aantal maanden rijping voorschrijft, rijpen de Trentodoc producenten de wijn veel langer op zijn droesem. Een lange veroudering staat synoniem voor hoge kwaliteit van de klassieke methodeproductie.
Bron : www.prosecco.wine / www.prosecco.it